خبرگزاری مهر، گروه استانها- سکینه اسمی: در همان سال ابتدایی تصویب طرح شهرک صنعتی و مرزی مقرر شد این شهرک به دلیل هم مرزی آذربایجان غربی با ترکیه در این استان احداث شود ولی به دلیل نامشخص مکان احداث آن در استان آذربایجان شرقی تعیین شد اما بدون اینکه وارد فاز عملیاتی شود اعلام می‌شود اجرای این تعهد بین دو کشور که مجددا قرار است در آذربایجان غربی ایجاد شود، متوقف شده است.
آذربایجان غربی به دلیل هم‌مرز بودن با کشور ترکیه و دارا بودن سه پایانه مرزی رسمی با این کشور ضمن اینکه دروازه ایران به بازارهای جهانی و اروپایی به شمار می‌رود، بیشترین حجم صادرات و واردات کشور به ترکیه را نیز به خود اختصاص داده است.
این در حالی است که مسئولان دو کشور هدف گذاری رسیدن به مبادلات ۳۰ میلیارد دلاری را در دستور کار دارند و در این راستا نیز رایزنی، نشست و دیدارهای دو جانبه زیادی در سالهای اخیر داشته‌اند که یکی از گزینه‌های تحقق آن ایجاد شهرک مشترک مرزی بین دو کشور بود.
اما با وجود صرف هزینه و زمان در کنار توافق نهایی رایزنی‌ها برای احداث این شهرک، نبود زیرساخت‌ها در کنار بروکراسی اداری، این فرصت ارزشمند اقتصادی را در هاله ای از ابهام فرو برده و برخی مسئولان و نمایندگان استان اعلام می‌کنند با ایجاد مناطق آزاد تجاری ضرورتی به اجرای این طرح احساس نمی‌شود.
این اظهار نظرها در خصوص نبود ضرورت ایجاد این شهرک مرزی در استان در حالی مطرح می‌شود که مسئولان اقتصادی استان معتقد هستند طرح ایجاد شهرک مشترک مرزی در دست اجراست و اختلاف در بحث قیمت انرژی یکی از مهم‌ترین دلایل رکود این طرح به شمار می‌رود ولی بر اساس آخرین تصمیمات مقرر شده این شهرک در شهر مرزی سروی ارومیه ایجاد شود.
مرز سرو
فرصت اقتصادی که به سرو واگذار شد
در حال حاضر با وجود راه اندازی منطقه آزاد تجاری حجم سرمایه گذاری در استان با توجه به ظرفیت و پتانسیل‌های بالای آن قابل قبول نیست این درحالی است که در سالهای گذشته مسئولان دو طرف از احداث شهرک صنعتی مشترک به عنوان فرصت ارزشمند برای شکوفایی اقتصاد مرزنشینان دو منطقه یاد کرده و آن را زمینه‌ساز تحقق هرچه سریع‌تر رسیدن به مبادلات ۳۰ میلیارد دلاری دو کشور می‌دانستند.
ایجاد برند مشترک برای محصولات تولیدی، افزایش امنیت، سهولت در تولید، مبادله کالا و کاهش هزینه‌های حمل ونقل، توسعه اقتصادی کشور و تبادل دانش فنی و تکنولوژی‌های نوین، بخشی از مزیت‌های ایجاد شهرک صنعتی مشترک مرزی بین دو کشور به شمار می‌رود مزیتی که برخی نمایندگان استان تلاش دارند آن را بایگانی شده قلمداد کنند.
اظهار نظرهای ضدو نقیض در خصوص بایگانی شدن و ادامه این طرح در حالی مطرح می‌شود که هنوز اقدام چندان قابل قبولی در این راستا صورت نگرفته است، این منطقه مقرر بود در ماکو راه اندازی شود که به دلیل ایجاد منطقه آزاد تجاری این فرصت هم اکنون به سرو واگذار شده است.
نماینده مردم شهرستان‌های ماکو، چالدران، شوط و پلدشت در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص دلایل توقف این طرح با وجود موافقت و تصویب مقامات دو کشور اظهارداشت: ایجاد شهرک صنعتی مشترک زمانی بین دو کشور ایران و ترکیه مطرح شد که منطقه آزاد ماکو شکل نگرفته بود، اما در حال حاضر با وجود این منطقه دیگر لزومی برای ایجاد این شهرک وجود ندارد.
محمد علیپور با بیان اینکه ایجاد این شهرک مشترک مرزی پنج سال پیش در حالی مطرح شد که منطقه آزاد تجاری ماکو ایجاد نشده بود اظهارداشت: با آغاز به کار و راه اندازی منطقه آزاد تجاری ماکو از اردیبهشت سال ۹۲ دیگر ایجاد شهرک مشترک مرزی خاصیت خود را از دست داد.
شهرک مشترک مرزی ایران و ترکیه مزیت چندانی نداشت
وی با بیان اینکه شهرک مشترک مرزی ایران و ترکیه مقرر بود به دلیل موقعیت جغرافیایی ماکو در این شهرستان ایجاد شود عنوان کرد: در صورت راه اندازی این شهرک مزیت‌های آنچنانی منتظر سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی دو طرف نبود.
نماینده مردم شهرستان‌های ماکو، چالدران، شوط و پلدشت با اعلام اینکه مقرر بود این شهرک در زمینی به وسعت هزار کیلومتر مربع احداث شود گفت: با راه اندازی آن سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی دو طرف از مالیات معاف نبودند و بی شک مقررات اقتصادی دو کشور متفاوت بوده و در برخی مواقع شاید با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کردند.
علیپور تاکید کرد: این در حالی است که منطقه آزاد تجاری ماکو در وسعتی بیش از پنج هزار کیلومتر راه اندازی شده و مزیت‌های زیادی از جمله معافیت مستقیم از مالیات در کنار سایر مزیت‌های متفاوت از جمله بهره مندی موقعیت جغرافیایی ویژه، وجود فرودگاه، مسیر ترانزیتی و... برخوردار است.
وی با اشاره به حضور و استقبال سرمایه گذاران هندی، چینی و کانادایی در منطقه آزاد تجاری ماکو گفت: با وجود اینکه از راه اندازی این منطقه دو سال بیشتر نگذشته ولی شاهد رشد و پیشرفت بالای اقتصادی در منطقه هستیم که در صورت حمایت مسئولان می‌توان شاهد تسریع در روند توسعه اقتصادی منطقه و کشور بود.
علیپور با اشاره به اینکه هم اکنون در برخی استان‌های کشور سرمایه گذاران اغلب دچار گرفتاری‌های زیادی در فرایندهای بروکراسی اداری می‌شوند که باید مورد تجدید نظر و بازنگری قرار گیرد افزود: در مناطق آزاد هدف قانون گذار این است که این فرایندها به حداقل‌ترین زمان ممکن برسد و در حال حاضر نیز در منطقه آزاد این مشکل تا حدود زیادی حل شده ولی هنوز به نقطه ایده آل نرسیده است.
اختلاف بر سرقیمت انرژی عامل تعلل در راه اندازی شهرک مشترک مرزی است
اظهارات مدیرکل هماهنگی و امور اقتصادی و بین الملل استانداری آذربایجان غربی درست نقطه مقابل حرف‌های نماینده مردم ماکو، چالدران، شوط و چایپاره است.
غلامرضا بابایی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه ایجاد شهرک مشترک مرزی بین ایران و ترکیه بایگانی یا متوقف نشده است، افزود: علت اصلی تعلل در ایجاد شهرک صنعتی مشترک بین ایران و ترکیه در این استان به دلیل اختلاف بر سر موضوع بند ۱۳ تفاهم نامه در خصوص اختصاص انرژی و سوخت و قیمت آن است.
وی ادامه داد: در بند ۱۳ تفاهم نامه طرفین، ایران باید پاسخگوی بهای واگذاری انرژی به خصوص برق و گاز به سرمایه گذاران ترک می‌شد که متاسفانه به دلیل عدم شفاف کردن این موضوع از سوی وزارت صنایع باعث شد تصمیم گیری و برنامه ریزی‌ها معطل شود.
بابایی در خصوص مکان یابی برای ایجاد این شهرک صنعتی مشترک بین ایران و ترکیه نیز گفت: پس از بررسی‌های لازم مقرر بود این شهرک مشترک مرزی در ماکو ایجاد شود که با توجه به تعطل در اجرایی شدن طرح و راه اندازی منطقه آزاد تجاری در این شهرستان این فرصت به شهر مرزی سرو واگذار شده است.
وی در خصوص اظهارات نماینده مردم شهرستان‌های ماکو، چالدران، شوط و چایپاره در زمینه توقف و بایگانی شدن طرح گفت: این موضوع صحت نداشته و ایجاد شهرک مشترک مرزی بین ایران و ترکیه در دست اجراست.
مدیرکل هماهنگی و امور اقتصادی و بین الملل استانداری آذربایجان غربی تداوم مرزداری و بهبود وضعیت معیشت مرزداران منطقه، کاستن از آمار بیکاری، تولید محصولات داخلی با کیفیت بالا در راستای صادرات و جلوگیری از مهاجرت را از مهم‌ترین مزیت‌های حاصل از ایجاد شهرک‌ها و مناطق آزاد تجاری مشترک با کشورهای همسایه ذکر کرد.
آذربایجان غربی با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان ۸۹۱ کیلومتر مرز مشترک دارد.
وجود دو منطقه آزاد تجاری ارس و ماکو، مسیر ریلی مناسب، گذر جاده ابریشم از آذربایجان غربی به ترکیه به همراه دو فرودگاه فعال از ظرفیت های بالای آذربایجان غربی برای توسعه تجارت مرزی بین دو کشور ایران و ترکیه محسوب می شود.
نظر شما